گزارش نشست كتاب مسائل اصلي فلسفه

رها كردن عقل از افسون زبان

غزاله صدر منوچهري

به‌تازگي كتاب «مسائل اصلي فلسفه» نوشته اليوت سوبر با ترجمه رضا يعقوبي در نشر كرگدن منتشر شده است. اليوت سوبر (۱۹۴۸) دكتراي فلسفه خود را از دانشگاه هاروارد اخذ كرده و اكنون استاد فلسفه دانشگاه مديسون است. او به فعاليت در حوزه فلسفه زيست‌شناسي و فلسفه علم براي عموم شهره است و پيش‌تر، كتاب «فلسفه زيست‌شناسي» سوبر از مجموعه راهنماي فلسفه بلك‌ول به فارسي ترجمه و در ايران منتشر شده است. سوبر در كتاب «مسائل اصلي فلسفه» همانطور كه از عنوان كتاب برمي‌آيد، به موضوعاتي چون چيستي فلسفه، فلسفه دين، معرفت‌شناسي، فلسفه ذهن و اخلاق مي‌پردازد. او در اين ۳۵ فصل به برخي متون كلاسيك اشاره مي‌كند و مي‌كوشد با اين متون وارد گفت‌وگو شود تا مخاطب را نيز به درگير شدن با اين ايده‌ها و ارزيابي و بهبود آنها تشويق كند. همچنين سوبر مي‌كوشد ربط و نسبت مسائل سني يا معاصر فلسفه را با مسائل زندگي روزمره معاصر مطرح كند. اين كتاب به ‌شيوه آموزشي نوشته شده و از درسگفتارهاي اين استاد دانشگاه در مديسون استخراج ‌شده و سال‌هاست به نوآموزان فلسفه تدريس مي‌شود. گفتني است مترجم اين كتاب، رضا يعقوبي، دانش‌آموخته مهندسي برق است و برگردان فارسي مجموعه چهارجلدي «تاريخ فلسفه غرب» آنتوني كني را در كارنامه خود دارد. نشست نقد و بررسي «مسائل اصلي فلسفه» اليوت سوبر سه‌شنبه پنجم دي با حضور حسين شيخ‌رضايي، رضا يعقوبي، علي‌اصغر محمدخاني و با پخش پيام تصويري اليوت سوبر به‌ مناسبت انتشار اين كتاب در ايران در مركز فرهنگي شهر كتاب برگزار شد. آنچه مي‌خوانيد گزارشي از اين نشست است.

مسائل اصلی فلسفه نوشته الیوت سوبر و ترجمه‌ی رضا یعقوبی درآمدی است بر فلسفه که در قالب جذاب درس‌گفتار همراه با کادرهایی شامل خواندنی‌های بیشتر، پرسش‌های پایان هر فصل و فهرستی از مسائل برای بیشتر اندیشیدن نوشته شده است. نویسنده‌ی کتاب، الیوت سوبر، فیلسوفی حرفه‌ای و نام‌آشنا است که تحقیقاتش در فلسفه‌ی علم و فلسفه‌ی زیست‌شناسی شهرت جهانی دارد. کتاب به دانشجویان و خوانندگان علاقه‌مند نشان می‌دهد چگونه می‌توان از فلسفه برای ارزیابی انواع استدلال‌ها و شکل دادن به نظریه‌های معقول استفاده کرد. در لابه‌لای فصول کتاب بخش‌هایی از متون کلاسیک فلسفه نیز آمده است، اما نه برای مرور آنچه فیلسوفان گفته‌اند، بلکه برای درگیر شدن با ایده‌های آنان و سپس نقادی کردن و بهبود بخشیدن به آنها. از سوی دیگر، از آنجا که فلسفه نمی‌تواند جدا از تعامل با جامعه به حیات خود ادامه دهد، ربط و نسبت مسائل سنتی و معاصر فلسفه با علوم فیزیکی، زیستی و اجتماعی به بحث گذاشته شده است.
کتاب مشتمل بر پنج بخش و سی‌وپنج فصل است و موضوعاتی مانند چیستی فلسفه و انواع استدلال، فلسفه‌ی دین، نظریه‌ی معرفت، فلسفه‌ی ذهن و اخلاق را پوشش می‌دهد. این کتاب سال‌ها است به‌عنوان متن درسی مورد استفاده‌ی دانشجویان دوره‌های کارشناسی و عموم علاقه‌مندان به فلسفه است و ویرایش‌های متعددش گواهی است بر موفقیت در جلب توجه مخاطبان.
نشست نقد و بررسی کتاب «مسائل اصلی فلسفه» در روز سه‌شنبه پنجم دی ساعت ۱۶ با حضور حسین شیخ رضایی و رضایعقوبی و همراه با پیام تصویری الیوت سوبر در مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچه‌ی سوم برگزار می‌شود و ورود برای علاقه‌مندان آزاد است.